Diyaliz nedir?
Kronik böbrek yetmezliği, çeşitli sebeplere bağlı olarak böbrek fonksiyonlarının düzelmesi mümkün olmayan kaybı ile gerçekleşen bir durumdur. Böbrekler tam çalışmadığı zaman vücutta biriken fazla sıvı ve atık maddelerin yarı geçirgen bir membran (zar) aracılığıyla temizlenmesi işlemine diyaliz denir.
Membran hemodiyaliz
makinesi
İlk
kez 1944 yılında Hollandalı hekim olan Kolff tarafından yapılmıştır. Özel bir
membran ile hastanın kanının makine ile temizlenmesi işlemidir. Hemodiyaliz
işleminin gerçekleşmesi için yeterli kan akımı olmalı ve bir membran ile
hemodiyaliz makinesi sağlanmalıdır. Yeterli kan akımının sağlanması için
hastanın önce atar ve toplardamarı arasında bir pencere oluşturulmalı veya
hastanın büyük bir toplar damarına geçici kateter konmalıdır.
Hemodiyaliz tedavisi hastanın böbrek
yetmezliğinin şiddetine ve yaptığı idrar miktarına göre haftada 2-3 kez veya 4-6
saat süre ile uygulanır. Hemodiyaliz tedavisi genellikle hastanede veya bir
hemodiyaliz ünitesinde uygulanır.
Periton membran
makinesi
Periton
karın boşluğunda bulunan organların etrafında bulunan zar için kullanılan bir
terimdir. Periton diyalizinde periton membranı kullanılır. İlk kez 1923 yılında
Ganter tarafından gerçekleşmiştir. Hastanın vücut yapısına göre belirlenen özel
solüsyon karın boşluğuna verilir. Vücuda verilmiş olan solüsyon 4-6 saat
bekledikten sonra yeni solüsyonla değiştirilir. Bu süre boyunca kanda bulunan
üre ve fazla sıvı solüsyonla geçer. Bu işlem hasta tarafından günde 4-5 kez
yapılmalıdır.
Periton diyalizi
çeşitleri
1-Sürekli ayaktan periton diyalizi: Hastanın vücut yapısına
uygunluğuna göre hazırlanan özel periton diyaliz çözeltisi karın boşluğuna
verilir. Vücuda verilen çözelti 4-6 saat karın boşluğunda kaldıktan sonra yeni
çözelti ile değiştirilir. Karın boşluğuna diyaliz sıvısının verilmesi ve
boşaltılması yer çekimi ile gerçekleştirilir. Periton diyalizi hasta ya da
yakını tarafından gerçekleştirilebilir.
2-Aletli periton diyalizi: Evde makine aracılığı ile
uygulanan periton işlemine APD denir. Hasta yatmadan önce set ve çözelti
torbaları periton diyalizi makinesine yerleştirir ve başlatılır. Kişi uyurken
gece boyunca, makine karın boşluğuna diyaliz sıvısını verir, bekletir ve
boşaltır.
